Είναι τόσο άσχετος ή μας κοροϊδεύει τόσο προκλητικά;

Σε μια απίστευτη δήλωση προέβη ο πρόεδρος της ΔΕΗ Τ.Αθανασόπουλος κατά την διάρκεια διαπληκτισμού του με συνδικαλιστές στα γραφεία της ΔΕΗ στις 26/2.

Οι συνδικαλιστές (μαζί με εκατοντάδες εργαζόμενους και βουλευτές της αντιπολίτευσης) βρίσκονταν εκεί για να διαμαρτυρηθούν για το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της ΔΕΗ και της γερμανικής εταιρείας RWE. Το μνημόνιο συνεργασίας προβλέπει να εγκατασταθούν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που θα καίνε ένα εξαιρετικά ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο, τον λιθάνθρακα (βλ. Άρθρο «σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας με λιγνίτη και λιθάνθρακα»), ενώ ταυτόχρονα αποτελεί το πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση της αγοράς ενέργειας στη χώρα μας.

Ο κος Αθανασόπουλος προσπαθώντας να αντικρούσει τις κατηγορίες για τις τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που εκκρίνουν αυτού του τύπου τα εργοστάσια είχε το θράσος να εξισώσει το διοξείδιο του άνθρακα με το ανθρακικό των αναψυκτικών!

«το διοξείδιο του άνθρακα δεν είναι ρύπος, αλλά αέριο του θερμοκηπίου»! Το πίνουμε μαζί με την πορτοκαλάδα, την μπίρα και την Coca-Cola»! είπε ο κ. Αθανασόπουλος.

Το διοξείδιο του άνθρακα όταν ανακατεύεται με νερό προκαλεί ένα φούσκωμα στο στομάχι, αλλά όταν εκλύεται από εργοστάσια είναι ένας πολύ βλαβερός ρύπος τόσο για την υγεία μας όσο και για το περιβάλλον γενικότερα. Το «αέριο του θερμοκηπίου», προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Την ίδια στιγμή, πρέπει να πούμε ότι τα εργοστάσια λιθάνθρακα δεν εκλύουν μόνο διοξείδιο του άνθρακα, αλλά μια σειρά βλαβερών αέριων ρύπων.

Προφανώς ο κος Αθανασόπουλος δεν έχει μάθει(;;;) ότι το 80% των μαθητών της Πτολεμαΐδας (όπου υπάρχει εργοστάσιο που καίει λιγνίτη, ένα παρόμοιο με τον λιθάνθρακα υλικό) εμφανίζει έστω κάποιου είδους βλάβη στο αναπνευστικό. Ούτε για το γεγονός ότι στην ίδια πόλη (σύμφωνα με έρευνα του ΑΠΘ) ένας στους τρεις θανάτους προκαλείται από καρκίνο. Δεν ξέρει (;;;) ότι σε όλες τις πόλεις όπου υπάρχουν λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ οι συνέπειες για το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων είναι πολύ μεγάλες.

Αυτά που «δεν ξέρει» όμως ο κος Αθανασόπουλος, φαίνεται πάντως ότι τα ξέρουν χιλιάδες πολίτες. 12.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στις 27/2 στην Καβάλα ενάντια στην εγκατάσταση μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με λιθάνθρακα. Παρόμοια κινητοποίηση είχαν κάνει πριν από λίγο καιρό και οι κάτοικοι του Αλμυρού στη Μαγνησία και οι κάτοικοι των περιοχών γύρω από τον Κορινθιακό κόλπο, καθώς και σε αυτές τις περιοχές σχεδιάζονται εγκατάστάσεις με λιθάνθρακα.

Οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ από την πλευρά τους έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής με τις κινητοποιήσεις τους να αποτρέψουν 3 φορές την επικύρωση του μνημονίου συνεργασίας.

Οι τοπικές κοινωνίες, οι εργαζόμενοι, οι νέοι και το περιβαλλοντικό κίνημα πρέπει να συνεχίσουν τον αγώνα ενάντια σ’ αυτές τις πολιτικές, που αδιαφορούν προκλητικά για την υγεία μας και το περιβάλλον και βάζουν τα κέρδη πάνω από τις ζωές μας.

Αλέξανδρος Πραντούνας
GreenAttack Πατησίων

Πηγές:
Ελευθεροτυπία 27/2/2008, Τα Νέα 27&28/2/2008, Καθημερινή 28/2/2008

Χρήσιμα Links
http://lithanthrakas.wordpress.com/

Εξόρμηση της GreenAttack Ιλίου

Εξόρμηση της GreenAttack Ιλίου το Σάββατο, 1 Μάρτη. Θα μαζευτούμε, στις 14.00 στην είσοδο του πάρκου ‘Αντώνης Τρίτσης’ στη λεωφόρο Δημοκρατίας για να μοιράσουμε προκήρυξη με τις προτάσεις μας για το πάρκο, στους επισκέπτες του πάρκου. Όποιος θέλει να συμμετέχει στο μοίρασμα ή / και να κουβεντιάσουμε για το πάρκο ή για άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα είναι καλοδεχούμενος στο ραντεβού μας.

Βίλα Ζωγράφου και Πάρκο Γουδί

Στις 26/2/2008 πραγματοποιήθηκε διαμαρτυρία έξω από το ΥΠΕΧΩΔΕ από την «Επιτροπή Αγώνα Κατοίκων για να γίνει το Κτήμα Ζωγράφου Κτήμα του Λαού» και από την «Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί» με αιτήματα: Την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τον χαρακτηρισμό του κτήματος Ζωγράφου (Βίλα) σε κοινόχρηστο χώρο υψηλού πρασίνου και την θεσμοθέτηση με νόμο του μητροπολιτικού πάρκου στο Γουδί

Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με λιγνίτη και λιθάνθρακα

Τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργούν με την καύση λιγνίτη ή λιθάνθρακα προκαλούν αλόγιστη ρύπανση, στον αέρα, το έδαφος, το υπέδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά και στην υγεία των πολιτών.

Η τεχνολογία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) θα μπορούσε να αντικαταστήσει μεγάλο μέρος των συμβατικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η ηλιακή, αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία στη χώρα – καθώς υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις π.χ. μεγάλη ηλιοφάνεια, δυνατοί άνεμοι κοκ - αν η κυβέρνηση ήταν διατεθειμένη να επενδύσει σ’ αυτές τις τεχνολογίες. Ωστόσο η λογική που βάζει τα κέρδη πάνω από το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων υπαγορεύει και την πολιτική που σχετίζεται με την ενέργεια. Έτσι η κυβέρνηση όχι μόνο διατηρεί όλους τους παλιούς λιγνιτικούς σταθμούς (Πτολεμαΐδα, Μεγαλόπολη, Κοζάνη κοκ) αλλά σχεδιάζει και τη δημιουργία καινούριων σταθμών που θα λειτουργούν με λιθάνθρακα – ένα στερεό ορυκτό καύσιμο εξίσου κακής ποιότητας με τον λιγνίτη – στη Μαγνησία (Δήμος Αλμυρού), στην Εύβοια (Μαντούδι), στη Βοιωτία (Άσπρα Σπίτια) και αλλού.

Για να καταλάβουμε καλύτερα όμως τις επιπτώσεις των νέων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με λιθάνθρακα, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στη λειτουργία των υπαρχόντων λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ.

Η ελληνική ΔΕΗ, είναι η 5η μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής λιγνίτη στον κόσμο, ενώ οι πιο ρυπογόνοι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί στην Ευρώπη είναι αυτοί του Αγίου Δημητρίου και της Καρδιάς στην Κοζάνη (σύμφωνα με έκθεση της WWF).

Οι συνέπειες στο περιβάλλον είναι ανυπολόγιστες:

- Οι λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ εκλύουν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (CO2)στην ατμόσφαιρα, το οποίο ως γνωστόν είναι η βασική αιτία για την υπερθέρμανση του πλανήτη και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας (Ιός 14/01/2007) οι σταθμοί της ΔΕΗ στην Ελλάδα εκλύουν κάθε χρόνο 43 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ποσό που αποτελεί το 40% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της χώρας.

- Οι σταθμοί της ΔΕΗ εκπέμπουν υψηλές ποσότητες μικροσωματιδίων, τα οποία σύμφωνα με έρευνες σχετίζονται με ασθένειες, όπως αναπνευστικά προβλήματα, αλλεργίες ακόμη και καρκινογενέσεις. Ακόμη εκπέμπουν μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου, διοξείδιο του θείου, αρσενικό, κάδμιο, νικέλιο, όλα πολύ επικίνδυνοι ρύποι .

- Η εξόρυξη λιγνίτη έχει ως αποτέλεσμα την απαξίωση ολόκληρων καλλιεργήσιμων εκτάσεων (που υπολογίζεται ότι ήδη ξεπερνούν τα 100.000 στρέμματα και το κόστος των 100 εκατ. ευρώ), αφού στις εκτάσεις αυτές υπάρχουν μεγάλες ποσότητες κάρβουνου, τέφρας και άλλων αδρανών υλικών.

- Δραματικές είναι και οι επιπτώσεις στον υδροφόρο ορίζοντα. Καταρχάς γιατί τα ορυχεία μολύνουν τα επιφανειακά νερά, κι επιπλέον γιατί τα εργοστάσια της ΔΕΗ προχωρούν σε υπεράντληση νερού.

- Τα επικίνδυνα μικροσωματίδια στην περιοχή της Κοζάνης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια σχεδόν κάθε στιγμή της ημέρας, ενώ η μέση ετήσια τιμή είναι σχεδόν διπλάσια της επιτρεπόμενης. Ο μέσος όρος τιμών στην Πτολεμαΐδα και τη Φλώρινα είναι επίσης πάνω από τα επιτρεπτά όρια.

Τα στοιχεία για τις συνέπειες στην υγεία των πολιτών είναι ενδεικτικά:

- Έρευνα της Μονάδας Αιμοστατικής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ για την Πτολεμαΐδα (που βασίστηκε στη μελέτη 6.457 πιστοποιητικών θανάτων, από το 1950 έως το 2005) δείχνει ότι τα κρούσματα καρκίνου στην περιοχή αυξάνονται κάθε δεκαετία με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου. Σήμερα τα κρούσματα καρκίνου φτάνουν στο 30,5 %, που πρακτικά σημαίνει ότι ένας στους τρεις θανάτους που σημειώνονται στην περιοχή προκαλείται από καρκίνο! Επιπλέον, μειώνεται ο μέσος όρος ηλικίας θανάτου στην περιοχή.

- Μελέτη που έχει γίνει σε παιδιά ηλικίας 9-12 ετών στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας έδειξε ότι παρατηρούνται ιδιαίτερα υψηλές συχνότητες ρινίτιδας και βρογχίτιδας στην Πτολεμαΐδα, την Κοζάνη και τη Φλώρινα.

- Σύμφωνα με στοιχεία του τοπικού νοσοκομείου της Πτολεμαΐδας, το 80% των μαθητών της Πτολεμαΐδας εμφανίζει κάποιου είδους βλάβη στο αναπνευστικό.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία, αποτελούν τρανταχτή απόδειξη ότι η δημιουργία νέων συμβατικών εργαστασίων ηλεκτροπαραγωγής σε οποιαδήποτε περιοχή θα έχει εξαιρετικά βλαβερές συνέπειες, οι οποίες μάλιστα μεγιστοποιούνται από την έλλειψη συντήρησης και ανανέωσης των φίλτρων τους. Είναι ενδεικτικό ότι το 2006 ο τότε δήμαρχος της Μεγαλόπολης είχε καταγγείλει ότι το εργοστάσιο της ΔΕΗ στην περιοχή δεν είχε αλλάξει τα φίλτρα του από το 1970 (!), οπότε και δημιουργήθηκε. Η απάντηση της διοίκησης της ΔΕΗ ήταν ότι κάτι τέτοιο δεν τη συμφέρει οικονομικά!

Απαιτούμε:

- Να αντικασταθούν σταδιακά όλοι οι συμβατικοί ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί της ΔΕΗ με σταθμούς που να λειτουργούν με τεχνολογίες που βασίζονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).

- Μέχρι την αντικατάστασή τους, οι συμβατικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ να συντηρούνται και να αλλάζουν τακτικά τα φίλτρα τους. Είναι εγκληματικό το κόστος αυτών των εργασιών να λειτουργεί ως δικαιολογία για την μη τέλεσή τους. Δεν ανεχόμαστε τα κέρδη να μπαίνουν πάνω από τις ζωές μας και την προστασία του περιβάλλοντος

Προφανώς η κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει τίποτε από τα παραπάνω από μόνη της. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να αγωνιστούμε για την προστασία του περιβάλλοντος και τελικά για την ίδια μας τη ζωή.

Μαρία Καπαράκη, GreenAttack Βόλου

ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟ «ΟΧΙ» ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΑΛΜΥΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΤΗΣ ΔΕΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥΣ

Τη Δευτέρα 28 Γενάρη οι κάτοικοι του Δήμου Αλμυρού (Μαγνησίας) και της ευρύτερης περιοχής κατέβηκαν μαζικά στους δρόμους για να πουν ένα βροντερό «ΟΧΙ» στο ενδεχόμενο δημιουργίας εργοστασίου της ΔΕΗ που θα καίει λιθάνθρακα στην περιοχή τους.

Τα πάντα στην πόλη του Αλμυρού ήταν κλειστά (μαγαζιά, σχολεία, κά) και στο δρόμο κατέβηκαν όλες οι ηλικίες, από μαθητές δημοτικού μέχρι ηλικιωμένοι. Οι χιλιάδες του κόσμου που συμμετείχαν στο συλλαλητήριο κρατούσαν πλακάτ, πανό και μαύρες σημαίες.

Τα συνθήματα που έγραφαν είναι χαρακτηριστικά:
«όχι την υποθήκευση του μέλλοντος των παιδιών μας»
«όχι στη μονάδα λιθάνθρακα, όχι στο θάνατο»
«όχι στη μονάδα λιθάνθρακα στον Αλμυρό και πουθενά στην Ελλάδα» «θέλουμε ανάπτυξη, όχι θάνατο»

Στην αρχή πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πλατεία του Αλμυρού και στη συνέχεια ο κόσμος κατευθύνθηκε στην εθνική οδό Αθηνών- Θεσσαλονίκης, όπου έκλεισε και τα 2 ρεύματα για μισή περίπου ώρα.

Η αντίδραση αυτή ήταν η καλύτερη απάντηση στα σχέδια της κυβέρνησης και της διοίκησης της ΔΕΗ. Στις αρχές της χρονιάς ο διοικητής της ΔΕΗ κ. Παν. Αθανασόπουλος ενημέρωσε τον αντιπρόεδρο της βουλής κ. Γ. Σούρλα ότι υπάρχει ενδεχόμενο στο Δήμο Αλμυρού Μανγησίας, να εγκατασταθεί μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με λιθάνθρακα της ΔΕΗ, με τη σύμπραξη της ιδιωτικής Γερμανικής εταιρίας RWE.

Ειδικά εάν κάτι τέτοιο γίνει στον Αλμυρό, το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό. Ήδη ο Βόλος και η ευρύτερη περιοχή αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα αέριας ρύπανσης, που οφείλεται κυρίως στη λειτουργία τεράστιων βιομηχανικών μονάδων (όπως λ.χ. της ΑΓΕΤ που είναι ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου στον κόσμο).

Ο διοικητής της ΔΕΗ Παν. Αθανασόπουλος είχε αρχικά δηλώσει ότι δεν πρόκειται να γίνει τίποτα χωρίς τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας. Ωστόσο, μετά τη μαζικότατη αντίδραση των κατοίκων, είχε το θράσος να δηλώσει ότι πρόκειται για «αντιδράσεις που εξυπηρετούν άλλα συμφέροντα»!

Και πράγματι παίζονται συμφέροντα... Τί είδους συμφέροντα όμως... Η γερμανική εταιρία ηλεκτροπαραγωγής RWE επρόκειτο να εγκαταστήσει μια ανάλογη μονάδα στην περιοχή Ensdorf στη Γερμανία. Μετά από διαμαρτυρίες και κινητοποήσεις των κατοίκων της περιοχής, η δημιουργία αυτής της μονάδας στο Ensdorf απαγορεύτηκε. Έτσι η RWE άρχισε να ψάχνει πιο φιλικά εδάφη και «αρχές» για τις επενδύσεις της. Κάπως έτσι κατέληξε σε συμφωνίες με την κυβέρνηση και την διοίκηση της ΔΕΗ.

Όσο για τους κατοίκους του Αλμυρού, τα μόνα συμφέροντα που εξυπηρετούν οι αντιδράσεις τους είναι η διασφάλιση της υγείας τους και του δικαίωμά τους στον καθαρό αέρα και τη ζωή.

Οι κάτοικοι της περιοχής έδειξαν με αποφασιστικότητα ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουν να δημιουργηθεί ένα τέτοιο εργοστάσιο στον Αλμυρό, ή τη Μαγνησία συνολικά. Στηρίζουμε τον αγώνα τους, ο οποίος θα πρέπει να διευρυνθεί σε έναν ευρύτερο αγώνα των κατοίκων της Μαγνησίας (Αλμυρού, Βόλου και τριγύρω περιοχών), αφού όλη η περιοχή υποφέρει εδώ και χρόνια από το τεράστιο πρόβλημα της αέριας ρύπανσης.

Μαρία Καπαράκη, GreenAttack Βόλου

Ακολουθεί προκήρυξη για το θέμα που μοιράστηκε από μέλη της GreenAttack που συμμετείχαν στην συγκέντρωση στον Αλμυρό.

Όχι στη δημιουργία υποσταθμού της ΔΕΗ στον Αλμυρό!

Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στο ενδεχόμενο δημιουργίας εργοστασίου της ΔΕΗ που θα καίει λιθάνθρακα στο Δήμο του Αλμυρού. Κάτι τέτοιο θα είναι κάτι παραπάνω από καταστροφικό τόσο για το περιβάλλον, όσο και για την υγεία μας. Η ευρύτερη περιοχή είναι ήδη εξαιρετικά ρυπασμένη από τις δραστηριότητες των μεγάλων βιομηχανικών μονάδων, του εμπορικού λιμανιού και το κυκλοφοριακό. Με τη λειτουργία ενός τέτοιου εργοστασίου οι τιμές των αέριων ρύπων θα τιναχτούν ακόμη περισσότερο στα ύψη, τη στιγμή που ήδη ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπόμενα όρια.

Τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργούν με την καύση λιγνήτη ή λιθάνθρακα προκαλούν αλόγιστη ρύπανση, στον αέρα, το έδαφος, το υπέδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά και στην υγεία των πολιτών.

Στις περιοχές που λειτουργούν υπάρχοντες λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ (Πτολεμαΐδα, Μεγαλόπολη, Κοζάνη) οι συνέπειες για το περιβάλλον και την υγεία των πολιτών είναι ανυπολόγιστες:

- οι λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ εκλύουν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα (43 εκατ. τόνους ετησίως!), το οποίο ως γνωστόν ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου
- οι σταθμοί της ΔΕΗ εκπέμπουν υψηλές ποσότητες μικροσωματιδίων (τα οποία σύμφωνα με έρευνες σχετίζονται με αρκετές ασθένειες) αλλά και πολλούς άλλους επικίνδυνους ρύπους
- οι πιο ρυπογόνοι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί στην Ευρώπη είναι αυτός του Αγίου Δημητρίου και της Καρδιάς στην Κοζάνη, σύμφωνα με έκθεση της WWF
- το 80% των μαθητών της Πτολεμαΐδας εμφανίζει έστω και μια μικρή βλάβη στο αναπνευστικό, σύμφωνα με στοιχεία του τοπικού νοσοκομείου.
- σύμφωνα με έρευνα της Ιατρικής σχολής του ΑΠΘ στην Πτολεμαΐδα τα κρούσματα καρκίνου φτάνουν στο 30,5 %, δηλ. ένας στους τρεις θανάτους που σημειώνονται στην πόλη προκαλείται από καρκίνο!

Όλα αυτά αποδεικνύουν ξεκάθαρα πόσο βλαβερές θα είναι οι συνέπειες λειτουργίας νέων συμβατικών εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής, ειδικά σε μια περιοχή που αντιμετωπίζει ήδη τεράστιο πρόβλημα αέριας ρύπανσης. Η δημιουργία ενός τέτοιου εργοστασίου θα είναι μια ωμή πρόκληση εκ μέρους των τοπικών αρχών, που με τον πιο κυνικό τρόπο θυσιάζουν την υγεία μας στο όνομα της ανάπτυξης τους.

Στηρίζουμε τις κινητοποιήσεις των κατοίκων του Αλμυρού και καλούμε όλους τους κατοίκους του Βόλου και της ευρύτερης περιοχής- που θέλουν να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους στη ζωή- να κάνουν το ίδιο. Για να βάλουμε όλοι μαζί φρένο στη λογική που θέλει να βάζει τα κέρδη πάνω από τις ζωές μας.

GreenAttack Βόλου

Λαμπτήρες Εξοικονόμησης Ενέργειας: Είναι πραγματικά οικολογικοί;

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας (ΛΕΕ) (ή αλλιώς: συνεπτυγμένοι λαμπτήρες φθορισμού - ΣΛΦ) και την συνεισφορά τους στην υπόθεση του περιβάλλοντος.

Στην Ελλάδα είδαμε πρόσφατα με πρωτοβουλία του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ και της εταιρείας Phillips να μοιράζονται δωρεάν 50.000 ΛΕΕ στους πολίτες. Την πρωτοβουλία εξήραν με δηλώσεις τους διάφοροι δήμοι (όπως της Θεσσαλονίκης), η ΔΕΗ και κάποιες ΜΚΟ.

Μια σειρά χώρες στην Ευρώπη αλλά και πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, έχουν προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα, αποφασίζοντας τα επόμενα χρόνια να απαγορευτεί εντελώς η χρήση των συμβατικών λαμπτήρων. Πρόσφατα μάλιστα υπογράφηκε και ανάλογη συμφωνία για την προώθηση των ΛΕΕ, μεταξύ της Eurelectric, η οποία εκπροσωπεί τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, της Eurocommerce, που αντιπροσωπεύει τον τομέα λιανικού, χονδρικού και διεθνούς εμπορίου της Ευρώπης και της European Lamp Companies Federation, μέλη της οποίας είναι οι μεγαλύτερες βιομηχανίες κατασκευής λαμπτήρων της Ευρώπης.

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι ΛΕΕ καταναλώνουν το 25% της ενέργειας των αντίστοιχων συμβατικών λαμπτήρων (λαμπτήρες πυράκτωσης) και διαρκούν σύμφωνα με τους κατασκευαστές έως και 10 φορές περισσότερο.
Αυτή είναι η «οικολογική πλευρά» των ΛΕΕ: συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια – ενέργεια που προέρχεται από συμβατικούς ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς (π.χ. λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ) και οι οποίοι ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα.

Οι κίνδυνοι από τους Λαμπτήρες Εξοικονόμησης Ενέργειας

Την ίδια ώρα όμως που οι εταιρείες διαφημίζουν τους ΛΕΕ ως ένα σοβαρό βήμα μπροστά για την προστασία του περιβάλλοντος (και θα μπορούσε να ήταν) «ξεχνάνε» να αναφέρουν πως περιέχουν υδράργυρο, μια ισχυρή και ιδιαίτερα επικίνδυνη νευροτοξίνη.

Αν οι ΛΕΕ πετάγονται στις χωματερές μετά την χρήση, ο υδράργυρος θα μολύνει το έδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα, ακόμα και τον αέρα σε περίπτωση καύσης των απορριμμάτων.

Η κυκλοφορία των ΛΕΕ σε μια χώρα θα έπρεπε να συνοδεύεται απαραίτητα από ένα αντίστοιχο πρόγραμμα ανακύκλωσης των χρησιμοποιημένων ΛΕΕ σε ειδικά διαμορφωμένα εργοστάσια. Οι εταιρείες παραγωγής όμως (στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες) όχι μόνο δεν έχουν προχωρήσει στην δημιουργία σχετικών υποδομών ανακύκλωσης αλλά ούτε καν ενημερώνουν τους καταναλωτές για τους κινδύνους.

Το πρόβλημα με τις ΛΕΕ δεν σταματά όμως στον γενικό κίνδυνο μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Τι γίνεται αν ένας Λαμπτήρας Εξοικονόμησης Ενέργειας σπάσει στο σπίτι;

Οι ΛΕΕ μπορεί να περιέχουν από 5 έως 20 mg υδράργυρου. Ακόμα όμως κι’ αυτή μικρή ποσότητα μπορεί να είναι επικίνδυνη για τα παιδιά και τα έμβρυα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες της Βρετανίας και των ΗΠΑ έχουν εκδώσει ειδικές οδηγίες για το πώς να καθαρίζεται ένα δωμάτιο όταν σπάσει μια ΛΕΕ. Οι υπηρεσίες αυτές, μεταξύ άλλων προτείνουν: το δωμάτιο στο οποίο έσπασε η λάμπα να εκκενωθεί και να αεριστεί για 15 λεπτά. Στη συνέχεια τα σπασμένα κομμάτια να μαζευτούν με το χέρι αφού φορεθούν πλαστικά γάντια και να μπουν σε μια σακούλα που να κλείνει καλά. Η χρήση ηλεκτρικής σκούπας απαγορεύεται καθώς μπορεί να μολυνθεί ο κάδος της σκούπας αλλά και ο αέρας.

Πόσο οικολογικοί είναι τελικά οι Λαμπτήρες Εξοικονόμησης Ενέργειας ;

Μπορεί να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια, αλλά όσο αυτοί οι λαμπτήρες συσσωρεύονται στις χωματερές, ο κίνδυνος να γεμίσει το περιβάλλον με υδράργυρο είναι ορατός. Επίσης τα ατυχήματα με τις ΛΕΕ στο σπίτι μπορεί να βάλουν σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών, ιδιαίτερα όταν οι γονείς δεν είναι ενήμεροι για την περιεκτικότητα των λαμπτήρων σε υδράργυρο.

Βλέπουμε λοιπόν για άλλη μια φορά επιχειρηματίες και κυβερνήσεις να παριστάνουν τους οικολόγους προκειμένου να βγάλουν χρήματα (χτίζοντας παράλληλα και κοινωνικό προφίλ) αδιαφορώντας για τον πραγματικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και την υγεία μας. Μια τεχνολογία που πιθανά να μπορούσε πραγματικά να βοηθήσει το περιβάλλον, δημιουργεί άλλα προβλήματα από την «πίσω πόρτα». Προβλήματα, για τα οποία δεν ενημερωνόμαστε, προκειμένου να μην μειωθούν τα κέρδη των επιχειρήσεων.

Αλέξανδρος Πραντούνας

Χρήσιμα links για τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας
- Αμερικανική Υπηρεσία για την Προστασία του Περιβάλλοντος (US Environmental Protection Agency): www.epa.gov
- Βρετανική Περιβαλλοντική Υπηρεσία (UK Environment Agency): www.environment-agency.gov.uk/
- http://environment.about.com/od/greenlivinginyourhome/a/cfl_mercury.htm
- www.nbc30.com/news/14597080/detail.html
- www.wnd.com/index.php?fa=PAGE.view&pageId=45407
- www.wnd.com/news/article.asp?ARTICLE_ID=58963
- www.foxnews.com/story/0,2933,288684,00.html