«Χρυσές» μπίζνες απειλούν τη Χαλκιδική!

Άρθρο της Ηλέκτρας Κλείτσα

Η πρώτη δουλειά του Γ. Παπακωνσταντίνου αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο υπουργείο περιβάλλοντος τον Ιούλη του 2011, ήταν να υπογράψει  την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου των Μεταλλευτικών, Μεταλλουργικών Εγκαταστάσεων Μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής, της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός ΑΕΜΒΧ». Λίγους μήνες μετά, το υπουργείο ενέκρινε τον κανονισμό λειτουργίας πολλών από τις εγκαταστάσεις της εταιρίας, στο Στρατώνι και στο Μαντέμ Λάκκο Χαλκιδικής. Σύμφωνα με το υπουργείο περιβάλλοντος, το σύνολο των έργων θα εκτείνεται σε μια τεράστια περιοχή στη βορειοανατολική Χαλκιδική (Σκουριές, Μαντέμ Λάκκος, Ολυμπιάδα, Στρατώνι κ.ά.).

Ποιο είναι πρόβλημα;

Η εξόρυξη χρυσού γίνεται είτε σε τεράστιους ανοικτούς κρατήρες, είτε σε ορύγματα κλειστού τύπου. Και στις δύο περιπτώσεις, το υλικό που εξορύσσεται δεν είναι καθαρός χρυσός, αλλά αναμεμειγμένα πετρώματα. Για να απομονωθεί ο χρυσός, τα πετρώματα αυτά «ξεπλένονται» με κυάνιο. Πρόκειται για ένα επικίνδυνο δηλητήριο, θανατηφόρο ακόμη και σε πολύ μικρές δόσεις. Μετά το «ξέπλυμα», το κυάνιο συγκεντρώνεται σε δεξαμενές μέσα στα όρια της εξορυκτικής μονάδας. Από εκεί, το κυάνιο μπορεί πολύ εύκολα να «δραπετεύσει» από τις δεξαμενές στις οποίες συγκεντρώνεται, δηλητηριάζοντας λίμνες, ποτάμια, θάλασσες, τα υπόγεια νερά μιας περιοχής, όπως και κάθε ζωντανό οργανισμό που εξαρτάται από αυτά.

Τι λένε οι επιστημονικοί φορείς;

Το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας), το τμήμα περιβάλλοντος του ΑΠΘ (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), αλλά και το δασαρχείο Αρναίας έχουν εξηγήσει ποια θα είναι η περιβαλλοντική καταστροφή που θα προκαλέσει η δραστηριότητα της «Ελληνικός Χρυσός» σε ολόκληρη την περιοχή και έχουν ζητήσει να μην αδειοδοτηθεί το έργο. Ωστόσο, όχι μόνο αυτές οι γνωμοδοτήσεις κατέληξαν στον κάλαθο των αχρήστων του υπουργείου, αλλά σύμφωνα με το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων» (http://antigoldgreece.wordpress.com) το θράσος της εταιρίας ξεπέρασε κάθε προηγούμενο: κατέθεσε αίτηση στο αρμόδιο δασαρχείο, προκειμένου να «αξιοποιήσει» περίπου τη διπλάσια δασική έκταση από αυτή που είχε εγκριθεί σε πρώτη φάση από το ΥΠΕΚΑ.

Τι διεκδικεί η εταιρία;

Αντιγράφουμε απόσπασμα της ερώτησης του «Παρατηρητηρίου» προς το δασαρχείο Αρναίας:

«Στην ΜΠΕ (Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) και την ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) καθορίζεται η έκταση του δάσους που πρέπει να εκριζωθεί για την πραγματοποίηση του έργου “Σκουριές” σε 1.750 στρέμματα περίπου. Το ερώτημά μας προς το Δασαρχείο έγινε μετά από ασφαλείς πληροφορίες μας ότι ... η ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ζητά έγκριση επέμβασης σε έκταση δάσους μεγαλύτερη από 3.300 στρέμματα, διπλάσια σχεδόν από την ήδη εγκεκριμένη με την ΚΥΑ 201745/2011!».

Το ΥΠΕΚΑ λύνει το πρόβλημα!

Η απάντηση του δασαρχείου στην παραπάνω ερώτηση, έλεγε λίγο πολύ, ότι δεν μπορεί να δώσει τέτοιες πληροφορίες, γιατί η υπόθεση είναι ακόμη σε φάση «έρευνας». Όση πίεση όμως κι αν ασκήθηκε σε ένα φορέα που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να λειτουργεί και να αποφασίζει με απόλυτη ελευθερία και ανεξαρτησία, αυτό δεν είναι αρκετό για το ΥΠΕΚΑ και τους χρυσοθήρες φίλους του. Μια πρώτη αρνητική απόφαση του δασαρχείου, θα μπορούσε να ακολουθηθεί και από άλλες.

Έτσι, οι ιδιοφυίες του υπουργείου, λύσανε το πρόβλημα με τον πιο απλό τρόπο. Από δω και στο εξής, αρμόδιος για τέτοιου είδους αποφάσεις, ειδικά όταν πρόκειται για μεγάλες επενδύσεις, θα είναι ο υπουργός, που ξέρει καλύτερα από κάθε δασάρχη, ότι ανάμεσα σε ένα αρχέγονο δάσος και σε τεράστιες εκτάσεις με δηλητηριασμένες λίμνες (πλην όμως με πολλά λεφτά για τους επιχειρηματίες), πρέπει να προτιμηθεί το δεύτερο.

Αυτό τουλάχιστον ξεκαθαρίζεται στο νομοσχέδιο για την «Ποινική Προστασία του Περιβάλλοντος» (θα μπορούσε άραγε κανείς να σκεφτεί πιο ειρωνικό τίτλο;;):

«Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, μπορεί να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 του Ν. 3852/2010 για τη μελέτη, κατασκευή, εκτέλεση έργων, εργασιών και προμηθειών από τα αναφερόμενα στο άρθρο 16 του ν. 998/1979 όταν:
α. Το ύψος της προγραμματικής σύμβασης υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ για την περιοχή ευθύνης του κάθε δασαρχείου.
β. Τα ως άνω έργα, μελέτες και προμήθειες αφορούν δασικού χαρακτήρα δημόσιες εκτάσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1650/ 1986 (ΦΕΜ 160 Α'), ή προστατευόμενες δασικές περιοχές των δικτύων NATURA 2000 και RAMSAR».

Να τους σταματήσουμε!

Φυσικά όλα τα παραπάνω είναι ενταγμένα στο συνολικό σχέδιο του ΥΠΕΚΑ να ισοπεδώσει ότι έχει απομείνει από το περιβάλλον και να ξεπουλήσει με κάθε κόστος τον φυσικό πλούτο της χώρας. Ειδικά σε σχέση με την εξόρυξη χρυσού, η Χαλκιδική δεν είναι η μόνη περιοχή της χώρας όπου σχεδιάζονται τέτοιου είδους έργα. Αντίστοιχα σχέδια υπάρχουν για το Κιλκίς αλλά και για περιοχές της Θράκης.

Οι αγώνες των τοπικών κοινωνιών στις περιοχές αυτές, ενάντια στην ισοπέδωση του βιοτικού τους επιπέδου, πρέπει να συνδεθούν και να συντονιστούν μεταξύ τους, όπως και με το περιβαλλοντικό κίνημα συνολικά. Είναι ο μόνος τρόπος να πετύχουμε νίκες ενάντια στην πολιτική που καταστρέφει τη φύση και τη ζωή μας.